Venen bedekten vroeger een groot deel van Nederland. Het oorspronkelijke veengebied waar de Engbertsdijksvenen een restant van vormt, strekte zich uit vanaf de voet van de stuwwal van Ootmarsum tot aan de Vecht en de Sallandse Heuvelrug. Het was zo'n 180.000 hectare groot en werd alleen onderbroken door een aantal kleine stuwwallen bij Sibculo, Daarle en Bruinehaar. Het tot vier meter dikke veenpakket is gevormd in de periode vanaf 8000 voor Christus, toen de grondwaterstanden hoog waren.
In de ijstijd was Nederland koud en droog. Maar zo’n 10.000 jaar geleden smolt het ijs en werd het warmer en natter in Nederland. De grondwaterstand steeg en op plekken waar het water niet weg kon groeide veen.
In de Engbertsdijksvenen ontstond het veen op twee plekken. In het Westen groeide natte heide en in het Noordoosten ontstond veen in een meer dat gevoed werd door grondwater vanaf de stuwwal. Op de bodem van het meer ontstond een dichte laag van restjes organisch materiaal en slib. Daar kwam weinig water door, dus het gebied bleef nat. Ook de resten van heideplanten veroorzaakten een dichte laag in de bodem. Zo ontstond een moerasachtig gebied. En bovenop dat natte moerasgebied begon hoogveen te groeien. Nu alleen gevoed door regenwater. Dit metersdikke veenpakket groeide nog door tot in de middeleeuwen.
Van wie was de Engbertsdijksvenen?
Staatsbosbeheer heeft de niet-afgegraven hoogveenkern in 1953 in beheer gekregen.
Waarom is het veen afgegraven?
Voor de groeiende welvaart was in de 19e eeuw brandstof nodig. In relatief korte tijd werden in Overijssel tienduizenden hectares veen afgegraven en verscheept. Goed voor de welvaart, maar niet voor het ecologische evenwicht van het veen. Het water stroomde weg en de voorheen stabiele hoge waterstand daalde.
Welke overblijfselen zijn nu nog zichtbaar?
In het beetje hoogveen dat over is, liggen nog de greppels van vroeger. Ook onder de grond zullen nog resten te vinden zijn van bewoning uit de steentijd. Deze dateren nog van voor de veenvorming.
Hoe oud is Engbertsdijksvenen?
Dat weten we niet precies, maar vanaf de Middeleeuwen is de stuwwal bij Sibculo bewoond geraakt.
Maatregelen rondom het natuurgebied
Maatregelen in het natuurgebied
